Ekonomi yönetiminin bir süredir, kamu harcamaları başta olmak üzere “tasarruf tedbirleri” ile gemlemeye çalıştığı enflasyon çift haneli seyrini sürdürüyor.
Enflasyonun tek haneyi görme ihtimali açıklamalardan uzak bir hedef olsa da, açıklanan verilerin farklı oluşu dikkat çekiyor.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) mart ayı enflasyonunu yüzde 2,46, yıllık enflasyon 38,10 olarak açıkladı.
TÜİK verilerine göre TÜFE’deki değişim 2025 yılı Mart ayında bir önceki aya göre yüzde 2,46 artış, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 10,06 artış, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 38,10 artış ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 51,26 artış olarak gerçekleşti.
TÜİK şubatta enflasyonu, aylık yüzde 2,27, yıllık yüzde 39,05 açıklamıştı.
EN DÜŞÜK ORAN TÜİK’TE
TÜİK’ten hemen önce enflasyon verilerini paylaşan Enflasyon Araştırma Grubu (ENAG) ise martta tüketici fiyat endeksindeki (E-TÜFE) artışı, aylık yüzde 3,91, yıllık yüzde 75,20 olarak hesapladı.
İstanbul Ticaret Odası (İTO) ise dün açıkladığı verilerde, martta enflasyonu, aylık yüzde 3,79, yıllık yüzde 46,23 olarak bildirmişti.
Üç kurumun enflasyon rakamları farklılık gösterirken bağımsız akademisyenlerin oluşturduğu ENAG ile TÜİK’in enflasyon oranlarının farkı dikkat çekiyor. ENAG’ın açıkladığı oran TÜİK’in enflasyonunun iki katı.
Öte yandan İTO’nun açıkladığı oran da TÜİK’in açıkladığından yüksek. Enflasyonun en düşük olduğu veriler TÜİK’e aitken ekonomistler de bu farkı eleştiriyor.
İktisatçı Mustafa Sönmez, “Nasıl bu kadar fark olur?” diye sorarken sosyal medya hesabı X’ten şunları kaydetti:
“Beklendiği gibi TÜİK in Mart tüfe artışı %2.5 arttı, yıllığı %38 dolayında.
İTO artışı %3.8 .
Nasıl bu kadar fark oluyor?
Bu sonuçta 19 Mart darbesinin yarattığı fiyat hareketlenmesi kısmen var.
Nisan Tüfe %3,5 tan az gelmeyebilir.”
Eski Hazine Müsteşarı iktisatçı Mahfi Eğilmez de ENAG ve TÜİK’in oranlarını paylaştı:
Eski Ziraat Bankası Genel Müdür Yardımcısı, Prof. Dr. Şenol Babuşçu da kurumlar arasındaki farka dikkati çekti:
“SADECE TÜİK’İN ENFLASYONUNU ETKİLEMİŞ”
Prof. Dr. Fatih Özatay, şu değerlendirmeyi yaptı:
“Mart enflasyonu: İTO %3,79 iken TÜİK %2.46 Dünkü ‘yurtiçi tasarrufu artırma’ hareketi anlaşılan; a) Her nasılsa geçmiş enflasyona yansımış; talepteki azalma geçmişe yolculuk yapıp enflasyonu düşürmüş, b) Ama bu sürreal hareket sadece TÜİK’in enflasyonunu etkilemiş; İTO enflasyonu bundan nasibini almamış.”
“TÜİK YİNE ÇOK İYİMSER”
Prof. Dr. Serap Durusoy, “TUIK yine çok iyimser rakamlar açıkladı. Aylık yüzde 2,5 ki beklenti yüzde 3,78 idi. Yıllık ise yüzde 38,10 açıklandı. Beklenti yüzde 38,54 idi. Bu bağlamda beklentilerin altında bir enflasyon rakamı geldi” dedi.
İNGİLİZ STRATEJİSTTEN SİYASİ GERGİNLİK YORUMU
İngiliz stratejist Timothy Ash, “Türkiye – Mart enflasyon baskıları, CPI, PPI ve çekirdekte ve döviz patlamasına rağmen genel olarak beklentilerin altında geldi. Belki de Şimşek, siyasi gerginliklerin net etkilerinin deflasyonist olacağı konusunda haklıdır. Belki de söylemek için çok erken.” değerlendirmesinden bulundu.
