Kenya’nın Laikipia County’sinde bulunan Ol Pejeta koruma alanında yaşayan zebralar, büyük başlı karıncaların istilası nedeniyle aç aslanların pençelerinden kurtulmayı başardı.
Büyük başlı karıncalar, Doğu Afrika’nın yerli akasya karıncalarıyla Vachellia drepanolobium adlı akasya türü arasındaki simbiyotik ilişkiyi bozdu. Bu ağaçlar, yerli karıncalara nektar ve barınak sağlıyor. Karıncalar da karşılık olarak formik asit yayarak ve kendileriyle ziyafet çekmeye çalışan otçulları ısırarak ağaçları savunuyor. Bu özellikle fillere karşı etkili bir strateji.
Ancak büyük başlı karıncalar bu bölgeye yerleştiğinde sadece yerli karıncaları öldürmekle kalmaz, aynı zamanda Vachellia drepanolobium’u da koruyamaz. Bu durum, fillerin ağaçları aşırı tüketmesine ve ağaçların çiğnenmesine ve kırılmasına neden oluyor.
Ağaçlar olmayınca arazi daha çok çıplak kalıyor ve aslanlara tercih ettikleri avları olan zebraları takip ederken saklanacak çok az yer kalıyor.
Çalışma sonucunda aslanların öldürdüğü zebraların, büyük başlı karıncaların istila etmediği bölgelerde neredeyse üç kat daha fazla olduğu tespit edildi.
Böcek istilası üzerine aslan nüfusu azalmamış olsa da bu Afrika mandası için iyi bir haber olmadı. Zebraları avlamak için daha az fırsat bulan aslanlar, dikkatlerini daha büyük ve öldürmesi daha zor olan bufalolara çevirdi.
Araştırmacılar, son 20 yılda aslanların öldürdüğü zebraların oranının bölgede yüzde 67’den yüzde 42’ye düştüğünü, öldürülen bufalo sayısının da yüzde 0’dan yüzde 42’ye yükseldiğini tespit etti.
Böylece, küçük bir istilacı, ikonik türler arasındaki av-avcı dinamiklerini yeniden şekillendirdi.
Bilim insanları, karıncaların Ol Pejeta’daki aslan sürülerinin dinamiklerini değiştirebileceği hipotezini öne sürdü ancak büyük başlı karıncaların istilası devam ettiği için uzun vadeli sonuçların bilinemeyeceğini belirtti.
